SERBEST PİYASAYA MÜDAHALE- AKARYAKITTA TAVAN FİYAT
Akaryakıt sektörü normalde serbest piyasa koşullarına göre hareket etmektedir. Ancak , EPDK 5015 sayılı petrol piyasası kanunun 10.maddesini gerekçe göstererek akaryakıt sektörüne defalarca müdahalede bulundu. Bunlardan üçü tavan fiyat uygulamak suretiyle ve geri kalanı ise tabiri caiz ise “aba altında sopa göstermek” şeklinde oldu. Dördüncü ve son tavan fiyat uygulaması ise 18 Mart 2021 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yürürlüğe girdi.
Bir karar ile sektör bürüt gelirinin % 20 oranında tırpanlanmasının hukuki olup olmadığı tartışmalı bir konudur ve mahkemeye taşınmıştır. Bir an için bu uygulamanın doğru ve hukuki olduğunu düşünsek bile , bu durumda litre başına dağıtıcı ve bayi için EPDK tarafından yeterli görülen bürüt kârın hesaplanmasının doğru ve gerçekçi kriter ve hesaplara dayanıp dayanmadığı irdelenmelidir.
İlk tavan fiyat uygulaması 25 Haziran 2009 yılında uygulandı. Bu tarihte dağıtıcı ve bayi toplam bürüt kâr aşağıdaki gibi belirlendi;
| Motorin için | 30 kuruş |
| Kurşunsuz benzin için | 25 kuruş |
Haziran 2009 tarihinden Mart 2021 tarihine kadarki enflasyon T.C Merkez bankası hesaplarına göre hesaplandığında ;
| Motorin için | 96 kuruş |
| Kurşunsuz benzin için | 80 kuruş |
Rakamlardan da görüldüğü gibi 18 Mart 2021 tarihindeki dağıtıcı ve bayi için yeterli olduğu düşünülen litre başı bürüt kârın hesaplanmasında doğru ve gerçekçi kriterler baz alınmamıştır. Zira, 2009 yılında uygulanan kâra enflasyon eklenmiş hali ( 96 kuruş)18 Mart 2021 tarihli müdahale öncesi bürüt kâr’dan bile (90 kuruş) da yüksektir.
